The Polish Open Science Conference 2024

Krakowskie MUST SEE (PL)

Krakowskie MUST SEE:

Światowe dziedzictwo UNESCO - największa atrakcja Krakowa

• W 1978 r. na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO wpisane zostało historyczne centrum Krakowa. Obszar ten obejmował prawie 150 ha: z terenem Starego Miasta, Wzgórzem Wawelskim, dzielnicami Kazimierz i Stradom. Kraków został wpisany na Listę jako jeden z pierwszych 12 obiektów. Aż 14 z zabytków wpisanych na listę znajduje się w Małopolsce.
• W samym sercu miasta znajduje się zabytkowy Rynek Główny Starego Miasta (największy średniowieczny rynek w Europie). Na Rynku dominują renesansowe Sukiennice, w których kupcy sprzedają swoje towary od ponad 700 lat, podczas gdy na zachodnim krańcu można dostrzec Bazylikę Mariacką. Hejnał grany jest z jednej z wież kościoła na cztery strony świata, co godzinę przez cały dzień, przy odrobinie szczęścia hejnalista pomacha także do Ciebie. Nowo odrestaurowany ołtarz Wita Stwosza w Bazylice Mariackiej jest jednym z największych arcydzieł sztuki średniowiecznej.
• Miłośnicy historii nie mogą przegapić Wawelu - to wzgórze, na którym znajduje się wspaniały Zamek Królewski i Katedra. Pochodzący sprzed ponad 900 lat, nie tylko reprezentuje polską tożsamość, ale jest również uważany za skarb narodowy ze względu na swoją historię - był miejscem koronacji i rezydencją polskich monarchów.
• Miasto żydowskiego dziedzictwa - poznaj żydowskie korzenie Krakowa podczas spaceru po dzielnicy Kazimierz, aby zobaczyć niesamowitą architekturę i odkryć bogatą historię. Niegdyś kwitnące centrum życia i kultury żydowskiej w Krakowie, dzielnica została prawie całkowicie zniszczona podczas II wojny światowej. W ostatnich latach przeszła odrodzenie. Odwiedź Synagogę Remuh, jedną z dwóch synagog w Krakowie, które są nadal w użyciu. Na cmentarzu znajdują się nagrobki z XVI wieku. Synagoga Stara, znana również jako "Synagoga Forteczna", jest najstarszą w Polsce, dziś jest fascynującym muzeum historii i kultury krakowskich Żydów. Wieczorny Kazimierz to jedna z najmodniejszych i najbardziej tętniących życiem dzielnic miasta, z gwarnymi kawiarniami, barami i restauracjami.

Miasto ponad 100 muzeów

• Chociaż wszystkie są warte odwiedzenia, wyróżnić należy Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK, perłę nowoczesnej architektury, Muzeum Krakowa i Podziemia Rynku, znajdujące się dokładnie pod Rynkiem Głównym. Nie przegap Fabryki Oskara Schindlera, zbiorów sztuki polskiej w Gmachu Głównym Muzeum Narodowego w Krakowie oraz klasycznej Galerii Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach, Muzeum Lotnictwa Polskiego z kolekcją ponad 250 samolotów, szybowców i śmigłowców, oryginalnego Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha, a także słynnego dzieła Leonarda da Vinci "Dama z łasiczką”, które znajduje się w Muzeum Książąt Czartoryskich
• Polecamy:

MOCAK: MOCAK Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie | Zwiedzanie Krakowa

Rynek Podziemny:Rynek Podziemny - Muzeum Krakowa

Fabryka Emalia Oskara Schindlera: https://muzeumkrakowa.pl/en/branches/oskar-schindlers-enamel-factory

MNK Gmach Główny: MNK Gmach Główny - Muzeum Narodowe w Krakowie

MNK Sukiennice MNK Sukiennice - Muzeum Narodowe w Krakowie

Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie: Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie

Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha: Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha

Muzeum Książąt Czartoryskich https://mnk.pl/exhibitions/175

Zielone miasto - idealne do odpoczynku i relaksu

• Kraków jest jednym z najbardziej zielonych miast na świecie - Parki są rozproszone po całym mieście; Planty, Błonia, Las Wolski to tylko kilka z nich. Według szacunków około 36% powierzchni Krakowa pokrywają drzewa, a 20% tereny trawiaste. Kraków realizuje politykę zrównoważonego rozwoju, dążąc do zapewnienia mieszkańcom lepszego komfortu życia.
• Pierścień Plant - Równie popularny zarówno wśród turystów, jak i mieszkańców, największy park w Krakowie jest jednym z klejnotów miasta, otacza cały obwód historycznej starówki, stąd jego przydomek : "zielony naszyjnik miasta".
• Ponad 50 parków - Wybierz jeden z najlepszych parków w Krakowie. Wspaniałe tereny zielone rozsiane po całym mieście są idealnym miejscem na relaks. Zajmujący ponad dziesięć hektarów Park Krakowski czy świeżo odrestaurowany Park Bednarskiego  oferują przyjazne dzieciom place zabaw, stoły piknikowe, stoliki szachowe, eleganckie fontanny i kwitnące klomby. Alternatywnie można odwiedzić piękny Ogród Czapskich, który znajduje się w centrum Starego Miasta, lub udać się na Błonia, które rozciągają się na ponad 120 hektarach. 
• Ponad 250 km ścieżek rowerowych - krakowska infrastruktura rowerowa sprawia, że zwiedzanie miasta na rowerze to prawdziwa przyjemność. Przejedź rowerem przez historyczne centrum miasta, odwiedzając po drodze zielone parki i dzikie brzegi Wisły.
• Ogrody Królewskie na Wawelu - od czasu ich starannej rekonstrukcji, Ogrody Renesansowe zostały odtworzone przy użyciu aranżacji roślinnych, ścieżek czy klombów kwiatowych, a także elementów architektonicznych, które przywołują atmosferę tradycyjnych ogrodów z epoki.
• Bulwary Wiślane - położone u podnóża Wzgórza Wawelskiego, spokojne wały stają się nastrojowym centrum wypoczynku w słoneczne letnie miesiące, są najlepszym miejscem na spacery, jazdę na rowerze i relaks w mieście.
• Pięć tajemniczych kopców - Chcesz rozprostować nogi i zaczerpnąć świeżego powietrza? W takim razie udaj się na krakowskie kopce: Kopiec Kościuszki, Kopiec Krakusa, Kopiec Wandy, Kopiec Piłsudskiego, Kopiec Jana Pawła II. Te historyczne miejsca  oferują zapierające dech w piersiach widoki. Co więcej, większość z nich znajduje się zaledwie rzut kamieniem od centrum, co oznacza, że można do nich łatwo dotrzeć pieszo z centrum miasta. 
• Zielone zbiorniki wodne - Karkowskie zbiorniki wodne, Bagry, Kryspinów, Zalew Nowohucki, to idealne miejsca do rekreacji na świeżym powietrzu, uprawiania sportów wodnych także dla rodzin. Można je odkrywać kajakiem, łodzią lub rowerem wodnym, a także wypożyczyć rower i przemierzać kilometry ścieżek rowerowych, które okrążają zbiorniki. Na szczególną uwagę zasługują Przylasek Rusiecki oraz Zakrzówek, które przeszły prawdziwą metamorfozę. Znajdujący się w Nowej Hucie Przylasek Rusiecki to 26 hektarów do wypoczynku, kilka kilometrów ścieżek spacerowych, boiska do piłki plażowej oraz plac zabaw. Z kolei Zakrzówek to przepiękne, turkusowe jezioro otoczone skalistymi urwiskami i zielenią stało się publicznie dostępnym, bezpiecznym kąpieliskiem z pływającymi basenami, zaledwie kilka przystanków od centrum miasta!

Dziedzictwo kulinarne Krakowa

Kraków szczyci się również bogatymi tradycjami kulinarnymi, przepyszną kuchnią regionalną i lokalnie produkowanymi przysmakami. Spróbuj i zakochaj się w bezkonkurencyjnej lokalnej kuchni miasta.

• Jeśli uważasz się za smakosza, będziesz pod wrażeniem faktu, że Europejska Akademia Gastronomiczna przyznała Krakowowi tytuł Europejskiej Stolicy Kultury Gastronomicznej w 2019 roku, wyróżniając go jako obowiązkową destynację kulinarną.
• Rozpocznij dzień od pysznego krakowskiego obwarzanka - Najbardziej charakterystycznym krakowskim wypiekiem jest niepozorny, okrągły obwarzanek. Dziś można go kupić na ulicznych straganach rozsianych po Starym Mieście, jednak pierwsze wzmianki o obwarzanku pochodzą już z 1394 roku, wiemy, że uwielbiane przez polskich królów. Wypiekane dwa razy dziennie, ciepłe przysmaki, kosztują tylko mniej niż 1 euro. Tradycyjnie podawane, posypane solą, makiem lub sezamem, a ostatnio, idąc z duchem czasu, serem, czarnuszką i ziołami.
• Lokalna kuchnia - Zanurz się w życiu miasta, delektując się wyjątkową lokalną kuchnią. Spróbuj żurku, typowej polskiej zupy podawanej w chlebie. Barszczu, czyli zupy buraczanej lub Maczanki Krakowskiej, uosobienia polskiego street foodu. Aby doświadczyć miasta, musisz odwiedzić krakowskie restauracje i bary mleczne, w których znajdziesz najlepsze regionalne potrawy. 
• Restauracje na świeżym powietrzu - w Krakowie jest mnóstwo miejsc, w których można rozkoszować się letnim słońcem podczas posiłków na świeżym powietrzu. Rynek Główny i otaczające go brukowane uliczki a także Kazimierz i Podgórze - z kultowym Forum Przestrzenie - są pełne kawiarni, restauracji i barów z tarasami. Nie zapomnij o food truckach – te na skwerze Judah czy przy Krupniczej to prawdziwy mix międzynarodowej kuchni.
• Tradycyjne i regionalne produkty -  Kiełbasa lisiecka lub ser oscypek, wytwarzany ze słodkiego mleka owczego, a następnie wędzony przez dwa tygodnie w ognisku , to jedne z najlepszych produktów. Śliwka suska sechlońska, karp zatorski - tych i niezliczonych innych przysmaków można spróbować na festiwalach kulinarnych i lokalnych jarmarkach organizowanych w okolicznych miejscowościach.
• Świeże targi - Nie przegap krakowskich targów oferujących świeże produkty w centrum miasta. Przeglądaj stragany pełne wszelkiego rodzaju pysznych smakołyków, od wędzonych mięs, kiełbas i wolno gotowanych szynek po świeżo zebrane sezonowe warzywa, lokalne sery i słodkie przysmaki. Pamiętaj zwłaszcza o Starym Kleparzu, gdzie nie tylko zrobisz zakupy, ale tez napijesz się świetnej kawy, Placu na Stawach, Targu Pietruszkowym czy Hali Targowej, gdzie w weekend odbywa się targ staroci.

Kraków – miasto festiwali

• Procesje, parady, świętojańskie wianki, historyczne kiermasze Emaus czy Rękawka, intronizacja króla kurkowego, pochód Lajkonika, a współcześnie blisko 80 festiwali. Najkrótsze z nich trwają dwa dni, najdłuższe – dwa miesiące. Najstarsze festiwale miasta mają dziś ponad 60 lat (np. Krakowski Festiwal Filmowy – najstarszy polski festiwal kina dokumentalnego). Jeszcze przed transformacją ustrojową 1989 roku pojawił się słynny na cały świat Festiwal Kultury Żydowskiej. Część powołano do życia w konsekwencji uzyskania przez Kraków tytułu Europejskiego Miasta Kultury 2000 (np. Wielkanocny Festiwal Ludwiga van Beethovena, EtnoKraków/Rozstaje czy późniejszy festiwal Sacrum Profanum), inne wyłoniły się w efekcie popytu na nowe wysokojakościowe wydarzenia (np. Festiwal Muzyki Filmowej, Unsound, Boska Komedia). Jedno jest pewne, w Krakowie odbywają się wydarzenia, które są znakiem łączności z najbliższym otoczeniem, z podmiejską okolicą, z dawnymi podkrakowskimi siołami, czasem z regionem, a wiele z nich – poprzez wspólnotę ekonomiczną, kulturową czy cywilizacyjną – także z Europą i światem.
• Planując weekend czy dłuższy pobyt w Krakowie sprawdź, co aktualnie dzieje się w mieście: Kalendarium - KrakówCulture (krakowculture.pl)

Nowa Huta - wzorcowe miasto socjalistyczne

• W Nowej Hucie możesz cofnąć się w czasie, do epoki komunizmu, znanej w Polsce jako PRL czyli Polska Rzeczpospolita Ludowa. Dla jednych to prawdziwa gratka vintage, dla innych szczyt kiczu. Ocenisz to sam podczas szalonej wycieczki Trabantem lub Polskim Fiatem 126. Nowa Huta to także idealne miejsce na wycieczkę rowerową.
• Budowę Nowej Huty rozpoczęto w 1949 roku jako odrębnego miasta pod Krakowem. Zaplanowano ją jako wielki ośrodek przemysłu ciężkiego i zaprojektowano jako dzielnicę mieszkaniową dla robotników zatrudnionych w miejscowej hucie. Jej atutem jest charakterystyczna architektura i atrakcyjny układ przestrzenny, dzięki czemu jest to także gratka dla miłośników nowoczesnej architektury. Obecnie Nowa Huta to tętniąca życiem dzielnica oferująca różnorodne wydarzenia kulturalne i biznesowe.

Małopolska – odkryj południe Polski!

• Kopalnia Soli „Wieliczka“ - Najstarsza kopalnia soli w Europie to wyjątkowe miejsce, w którym wiele pokoleń polskich górników stworzyło podziemny świat. Są w nim słone jeziora, wnętrza zdobione rzeźbami i płaskorzeźbami (największa rzeźba waży 15 ton), podziemny kościół i kaplice, w tym słynna kaplica Św. Kingi. Jeziora są tak rozległe, że na jednym z nich surfował Mateusz Kusznierewicz, wielokrotny medalista Mistrzostw Świata i Europy. Wielickie złoża soli zajmują powierzchnię 7km2. Na początku XX w. dokładnie tyle samo przestrzeni zajmowało miasto Kraków. Kopalnia Soli „Wieliczka“ została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO w  1978 r.
• Zakopane – Tatry i Podhale 

Podhale i Tatry to jedne z najchętniej odwiedzanych przez turystów zakątków Polski. Nic w tym dziwnego, Zakopane to z wielu względów miejscowość jedyna w swoim rodzaju i to na skalę europejską. Dodajmy do tego walory przyrodnicze Tatrzańskiego Parku Narodowego (przepiękne doliny i szczyty, malownicze górskie szlaki), trasy rowerowe, wyjątkową architekturę, profesjonalne narciarskie stoki oraz pyszną góralską kuchnię. A to dopiero początek opowieści o urokach regionu! Podhale cechuje się przywiązaniem do tradycji, mieszkańcy mają tu bardzo emocjonalny stosunek do elementów ludowych i folkloru, z którego przejawami będziecie się Państwo spotykać niemal na każdym kroku. Zapraszamy w fascynującą podhalańską podróż!

• Szlak Architektury Drewnianej

Szlak Architektury Drewnianej powstał w 2001 r. Pośród 255 najcenniejszych i najciekawszych zabytkowych obiektów drewnianych znajdują się na nim malownicze kościoły, smukłe dzwonnice, staropolskie dworki, drewniane wille i skanseny, należące do najcenniejszych zabytków ludowej kultury materialnej. W 2003 r. cztery piętnastowieczne drewniane kościoły z Małopolski wyróżniły się wpisami na listę UNESCO. Należą do nich: kościół. Św. Michała Archanioła w Binarowej, kościół. Św. Michała Archanioła w Dębnie Podhalańskim, kościół Św. Leonarda w Lipnicy Murowanej oraz kościół. Św. Filipa i Jakuba w Sękowej.  W 2013 r. do Listy UNESCO dopisane zostały cztery cerkwie, wchodzące w skład Szlaku. Są to: cerkiew pw. św. Jakuba Młodszego Apostoła w Powroźniku, cerkiew pw. Opieki Bogurodzicy NMP w Owczarach, cerkiew św. Paraskewy w Kwiatoniu oraz cerkiew św. Michała Archanioła w Brunarach Wyżnych.

• Kalwaria Zebrzydowska i Lanckorona

Kalwaria Zebrzydowska, wpisana na listę UNESCO w 1999 r., nazywana też polską Jerozolimą, to miasto położone na malowniczym Pogórzu Makowskim, założone w 1602 r. przez  wojewodę krakowskiego Mikołaja Zebrzydowskiego. Dziś kościół i klasztor, zespół kaplic i kościołów dróżkowych, oraz manierystyczny park krajobrazowy odwiedzane są co roku przez miliony pielgrzymów. Koneserom dawnej architektury oferuje urokliwe zabytki, w tym: drewniane domy i kramy odpustowe z przełomu XIX i XX w. stojące przy najstarszej ulicy w mieście. Podczas zwiedzania uczestnicy wycieczki będą mieli okazję podziwiać Cudowny Obraz Maryi Kalwaryjskiej.

Lanckorona – malownicze miasteczko, położone nieopodal Kalwarii Zebrzydowskiej – nazywana jest magicznym miastem aniołów. Mówi się, że to jedyne miejsce w Polsce, gdzie anioły pukają do drzwi mieszkańców i składają im życzenia z okazji świąt Bożego Narodzenia.

Turystów do Lanckorony przyciąga jej piękne położenie oraz słynna XIX-wieczna zabudowa rynku, gdzie czas stanął w miejscu. Drewniane domy na marmurowych podmurówkach uwodzą charakterystycznymi podcieniami i wysokimi bramami pośrodku frontowych ścian, przez które kiedyś wjeżdżały wozy. Od lat Lanckorona przyciąga artystów, malarzy, fotografów oraz miłośników ceramiki.

• Miejsce Pamięci i Muzeum Auschwitz-Birkenau

Muzeum powstało w miejscu największego nazistowskiego obozu koncentracyjnego założonego w 1940 r. Oświęcim był wówczas częścią III Rzeszy. Od 1942 r. obóz stał się jednym z ośrodków „Endlösung der Judenfrage”, ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej. Do 1945 r. zamordowano tu, jak szacują historycy od 1 do 1,5 miliona ludzi, głównie Żydów z całej Europy, ale także wielu Polaków, Cyganów czy Rosjan. W skład muzeum, które jest zarazem pomnikiem pamięci, wchodzą dwie części byłego kompleksu obozowego: Auschwitz I i Auschwitz II Birkenau, wraz z ponad 150 obiektami budowlanymi: barakami, krematoriami, drogami, rampą. W ceglanych blokach, stojących za złowrogą bramą z sentencją Arbeit macht frei, urządzono ekspozycje poświęcone ofiarom różnych narodowości. Tereny byłego obozu Auschwitz-Birkenau zostały wpisane w 1979 r. na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.